Archiwum
Refleksje z pracy terapeutycznej z małymi dziećmi
2010-07-22 10:21Zajęcia są organizowane na podstawie opinii o wczesnym wspomaganiu rozwoju lub na podstawie orzeczenia do kształcenia specjalnego. Dzieci z niepełnosprawnością ruchową, zaburzeniami w rozwoju, opóźnieniami i odchyleniami rozwojowymi mogą być objęte oddziaływaniami terapeutycznymi od 4 do 8 godzin w miesiącu.
W Filii staszowskiej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej - w Połańcu wczesne wspomaganie rozwoju odbywa się od września roku 2006. Mamy więc kilkuletnie doświadczenie w organizowaniu zajęć oraz w prowadzeniu różnych oddziaływań terapeutycznych. Posiadamy także doświadczenia pochodzące ze współpracy z rodzicami. Pragniemy podzielić się naszymi doświadczeniami i refleksjami z dotychczasowej pracy. Na początek trochę historii i kilka statystyk: w latach 2004-05 Poradnia przede wszystkim wydawała opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju na potrzeby przedszkoli. Zajęcia terapeutyczne z dziećmi na terenie placówki zaczęły być organizowane od roku 2006. Wtedy został również powołany Zespół Wczesnego Wspomagania Rozwoju, w skład którego obecnie wchodzą: przewodnicząca – mgr Henryka Markowska, koordynator – mgr Alina Kosowicz – pedagog, logopeda – mgr Barbara Seremak, psycholog – mgr Aneta Olszewska oraz rehabilitant – mgr Magdalena Niemiec. Wszystkie dzieci objęte terapią są wstępnie diagnozowane przez w/w zespół specjalistów. W roku szkolnym 2006/07 wczesnym wspomaganiem rozwoju objęliśmy 13 dzieci w wieku od 1,5 roku do 7 r.ż; w roku szkolnym 07/08 – mieliśmy 17 dzieci, w kolejnym roku – 22 dzieci, a w bieżącym - 23 dzieci. Terapią obejmujemy dzieci z różnymi niepełnosprawnościami i zaburzeniami:
- z niepełnosprawnością intelektualną tj. globalnym opóźnieniem rozwoju,
- z niepełnosprawnością ruchową,
- z autyzmem,
- z odchyleniami rozwojowymi – zwykle zaburzeniami w rozwoju mowy i zaburzeniami sfery społeczno-emocjonalnej.
W pracy terapeutycznej z dziećmi wykorzystujemy następujące metody: elementy Metody Ruchu Rozwijającego W. Sherborne, Metody Dobrego Startu M. Bogdanowicz, Metodę Marii Montessorii, elementy Kinezjologii Edukacyjnej Dennisona, Integrację Sensoryczną, rehabilitację ruchową, terapię mowy oraz alternatywne metody komunikacji np.: Makaton oparty na gestach i symbolach. Wspierając wychowawczo rodziców proponujemy udział w spotkaniach ,,Szkoły dla rodziców" wg programu Faber i Mazlish.
Oprócz oddziaływań ukierunkowanych bezpośrednio na dziecko prowadzona jest także systematyczna współpraca z rodzicami. Każdego roku członkowie Zespołu w ramach współpracy z rodzicami przygotowują dla nich spotkania organizacyjno-integracyjne, prelekcje, zajęcia warsztatowe. Ponadto rodzice na bieżąco korzystają z porad, wskazówek, instruktażu, dodatkowych materiałów do ćwiczeń z dziećmi w domu. Mają również prawo uczestniczyć w zajęciach, przyglądać się i pracować z dzieckiem pod okiem terapeuty. Z możliwości tej często korzystają, dzięki czemu zwiększa się ich świadomość i wiedza dotycząca pracy z własnym dzieckiem. Na bieżąco staramy się wspierać rodziców i pomagać im w pokonywaniu wszelkich trudności związanych z wychowaniem, edukacją i zdrowiem ich dzieci. Przygotowujemy często na prośbę rodziców dodatkowe opinie na potrzeby ZUS-u, lekarzy specjalistów, PCPR, Sądu, OPS-ów, po to by umożliwić rodzicom i dzieciom pełne wykorzystanie pomocy dostępnej w innych instytucjach niż Poradnia.
Z naszych doświadczeń terapeutycznych i ze współpracy z rodzicami wynika przede wszystkim fakt, że podjęcie pracy z każdym dzieckiem przynosi zawsze pozytywne rezultaty, pod warunkiem, że oddziaływania są prowadzone systematycznie i długotrwale. Należy także mieć na uwadze, że postępy rozwojowe dziecka, ich tempo i zakres zawsze rozpatrujemy indywidualnie. Są one uzależnione od rodzaju niepełnosprawności i głębokości zaburzeń. W praktyce oznacza to, że u niektórych dzieci pozytywne zmiany są zauważalne dość szybko – po kilku miesiącach, u innych następują znacznie wolniej – po roku lub później. U niektórych dzieci następuje wyrównanie odchyleń rozwojowych do pełnej normy, u innych – ze względu na rodzaj zaburzenia, jego rozległość i głębokość – pełnej normy nie da się osiągnąć. Można jednak ze względu na korzystne warunki, jakie zapewniamy dziecku, w pełni rozpoznać i rozwinąć jego wrodzony potencjał.
Zwykle po okresie rocznej systematycznej terapii uzyskujemy poprawę w rozwoju różnych sprawności: umysłowych ( myślenia, wnioskowania, zapamiętywania ), słownych i komunikacyjnych ( rozumienia mowy, wypowiadania się, zmniejszenia wady wymowy), w zakresie funkcji analizatora wzrokowego i słuchowego. Poprawia się sprawność ruchowa dziecka, koordynacja ruchowa i grafomotoryka. Usprawnienie szczegółowych funkcji spostrzegania wzrokowego, słuchowego, analizy i syntezy wzrokowej i słuchowej oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej ma szczególne znaczenie dla dzieci w późniejszym nabywaniu umiejętności pisania i czytania. Następują również pozytywne zmiany w rozwoju sfery społeczno-emocjonalnej dziecka, które staje się bardziej samodzielne, zaradne i otwarte na kontakty społeczne, nabywa pewności siebie, uczy się właściwych zachowań.
Pozytywne zmiany w rozwoju dziecka zauważają również sami rodzice. Przeprowadzona z końcem b. r .szkolnego ankieta ewaluacyjna wśród rodziców pozwoliła im podzielić się z terapeutami odczuciami związanymi z udziałem ich dzieci w zajęciach. Rodzice zwracają uwagę na możliwość korzystania z terapii na miejscu lub blisko miejsca zamieszkania, bez konieczności wyjazdów. Dzięki temu terapia staje się dla nich mniej kosztowna i mniej czasochłonna. Zauważają u dzieci zmiany w rozwoju mowy i poprawę komunikacji. Za tym idą korzystne zmiany w sferze społeczno-emocjonalnej, co obserwuje się poprzez poprawę zachowania dziecka i większą otwartość na kontakty rówieśnicze. Dzieci nabywają umiejętności właściwego wyrażania emocji, stają się bardziej pewne siebie, są bardziej samodzielne w samoobsłudze – dzięki temu mają mniejsze problemy aklimatyzacyjne w przedszkolu lub w szkole. W zachowaniu stają się bardziej spokojne i wyciszone. Poprawia się u nich koncentracja uwagi, potrafią dłużej skupić się nad wykonywana pracą, są wytrwalsze i cierpliwsze. Rodzice zauważają zmiany w rozwoju sprawności umysłowych. Dzieci lepiej zapamiętują, wyciągają trafne wnioski i osądzają.
Większość dzieci uczestniczy w zajęciach terapeutycznych przez kilka lat aż do momentu podjęcia nauki w szkole. Z tymi, które wymagają kontynuowania terapii już po podjęciu nauki szkolnej prowadzona może być , na wniosek rodzica, terapia pedagogiczna, psychologiczna lub logopedyczna, doradztwo psychopedagogiczne oraz wydawane opinie lub orzeczenia. Rodzice i dzieci nie zostają ze swoimi problemami sami – na miarę potrzeb i możliwości są wspierani różnymi formami pomocy.
Wszystkich zainteresowanych uzyskaniem pomocy i wsparcia zapraszamy do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Staszowie ul. Koszarowa 7
i Filia w Połańcu ul.Ruszczańska 23
( www.pppstaszow.staszoski.eu/).
Tekst opracowały:
Aneta Olszewska i Alina Kosowicz
Filia w Połańcu PPPP w Staszowie